Det var den gongen du måtte ringje frå ein kvit tastafon til ein annan.
Spørje audmjukt: vil du vere med på tur?
No i jula?
Ja?
Det var den gongen du måtte høyre vêrmeldinga på radioen, ferjene på Vestlandet ikkje var eigd av private equity og postordrekatalogen frå Skandinavisk Høgfjellsutstyr var det næraste du kom world wide web.
Den gongen, for lenge sidan, gjekk ryktet frå telefonrøyr til telefonrøyr (og kanskje til ein eller to personsøkjarar): vi skulle på tur, vi skulle bruke romjula til noko, vi skulle samlast på ein rutebilstasjon, stikke fram ei hand med myntar til bussjåføren, kjøpe billett til ein annan kommune, til eit nytt kapittel.
Vi valde å ta bussen til ei bygd i botnen av ein dal, og det var stille, så stille, og det var rim i graset, og det hang julestjerner i alle husbankhusa, det lukta bjørkeved, og den rikaste familien i bygda hadde kjøpt ein to meter høg julenisse i plastikk, han vinka til oss frå ein veranda, mekanisk, som ein mett diktator.
Vi tusla vidare og gjekk opp til snøgrensa, den finaste grensa eg veit, linja som skil alvor og leik.
Vi la oss inn i ei kald turistforeiningshytte, like før det mørkna, i skuggane frå pinaklane.
Vi fyrte opp i peisen, tende parafinlampa, steika kjøtet i den einaste steikepanna.
Vi las gamle skrøner i hytteboka, spelte kort, såg på bileta i svart-kvitt som hang på veggane.
Vi var analoge, naive og nøgde.
Neste dag gjekk vi opp ein flanke.
Berre fordi vi likte synet av flanken.
Vi likte omfanget, estetikken, omgjevnadane, høgda, moglegheitene.
Eg veit ikkje om eg hugsar riktig, men lufta var skarpare den gongen.
Ho beit oss i kinnet som ein utrydningstrua ulv.
Eg veit ikkje om eg minnast rett, men snøen var djupare den gongen.
Som Sokrates, Platon, Aristoteles.
Eg veit ikkje om eg tenkte over det den gongen, men det er mykje ljos i desembersnø.
Det er meir ljos i desembersnø enn i all annan snø.
Og no skulle vi ned att.
Og kanskje er det fordi hælen var fri.
Og kanskje er det fordi alle hælane våre var frie.
Og kanskje er det fordi hælen er den største knokkelen i foten.
Og kanskje er det fordi skia var smale.
Og kanskje er det fordi skoa var lave.
Og kanskje er det fordi eg er 47 år no.
Og kanskje er det fordi verda går av hengslene.
Les også
Her får du vite hvilke toppturstøvler som er best i test og hva du bør tenke på når du skal kjøpe randonee sko.
Og kanskje er det fordi det å gå ned på kne – slik vi gjer telemarkssvingen – er ei grunnleggjande romantisk gjerning.
Og kanskje er det fordi ein telemarkssving er meir Bach enn pop, meir fullformatavis enn tabloid, meir lyrikk enn sakprosa, meir Cinemateket enn Netflix.
Kanskje nettopp difor kjem det over meg no, som eit snødryss frå ein gamal t-krokvaier:
Det er mykje jul i ein god telemarkssving.
Det er meir jul i ein god telemarkssving enn i alle andre svingar.
Eivind Eidslott er fast spaltist på utemagasinet.no. Tekstene blir også trykket i Fri Flyt sitt papirmagasin. Du kan lese flere av hans tekster her.
